Ενεργώ ως Πολίτης- 2ο μέρος

2ο Εργαστήριο: Μπορούν οι λέξεις να μας φέρουν κοντά;

Στόχος να κατανοήσουν τα παιδιά ότι η συνύπαρξη στηρίζεται στον σεβασμό του άλλου, να δίνουν χώρο στους άλλους να εκφράζονται.

Τα παιδιά με όμορφες λέξεις περιγράφουν τους φίλους τους και αυτά που τους ενώνουν, το ένα παιδί συνδέεται με το άλλο δημιουργώντας τον ιστό της φιλίας.

Ανάγνωση του βιβλίου του Αντώνη Παπαθεοδούλου «Του σκοινιού τα μανταλάκια».

Αν τα μανταλάκια είχαν φωνή θα τα ακούγαμε να τσακώνονται, να ησυχάζουν και να σπρώχνονται, όμως όταν έρθει η ώρα να σηκώσουν την βαριά χειμωνιάτική μπουγάδα, βοηθούν το ένα το άλλο…

Τι μπορώ να καταφέρω μόνος μου και τι μπορώ να με την βοήθεια των φίλων μου.

Ανάγνωση του βιβλίο της Ελίζαμπεθ Βέρντικ «Οι λέξεις δεν είναι για να πληγώνουμε».

Επιδιώκεται τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν ότι για την αρμονική συνύπαρξη είναι αναγκαία προϋπόθεση ο σεβασμός των άλλων και η τήρηση ηθικού ορίου έναντι όλων. Στη δραστηριότητα αυτή καλούνται να σκεφτούν γύρω από τη δύναμη των λέξεων και πώς ο σεβασμός των άλλων και τα ηθικά όρια συμβάλλουν σε ένα κλίμα αρμονικής συνύπαρξης.

Λέξεις βάλσαμο....λέξεις σκουπίδι....

Χρειάζονται μόνο 24 γράμματα για να φτιάξουμε εκατομμύρια λέξεις. Άλλες είναι μικρές, άλλες μεγάλες, άλλες εκφράζουν ευγένεια, άλλες όχι, λέει η Βέρντικ. Με τη βοήθεια αυτού του βιβλίου τα παιδιά μαθαίνουν ότι οι λέξεις τους ανήκουν, ότι πριν μιλήσουν μπορούν να σκέφτονται και μετά να επιλέγουν τι θα πουν και πώς θα το πουν. Θα συνειδητοποιήσουν τη δύναμη της λέξης συγγνώμη, όταν οι δικές τους λέξεις θα πληγώσουν κάποιον άλλο.

Πατήστε στο βελάκι πάνω στην εικόνα για να δείτε ποιες λέξεις και συμπεριφορές είναι εκείνες που διάλεξαν να βάλουν στην καρδιά τους και ποιες πέταξαν στα σκουπίδια..

Προτού να μιλήσεις σκέψου καλά.... Πόσο δύσκολα φτιάχνει μια πληγωμένη καρδιά...

Πόση δύναμη μπορεί να κρύβει μια λέξη; Όταν την ξεστομίσουμε, κολλάει αμέσως στην καρδιά αυτού που την ακούει...

Πόσο εύκολο όμως είναι να την πάρουμε πίσω; Να σβήσουν τα σημάδια που αφήνει; Δύσκολο, όπως το να βάλεις πίσω στο δοχείο την κόλα που χύθηκε...

Γι' αυτό...

3ο Εργαστήριο: Ο Συνταγματικός χάρτης της τάξης ή η σημασία του νόμου

Στόχος η κατανόηση της ανάγκης να υπάρχουν κανόνες, η συμμετοχή στη διαμόρφωση των κανόνων, ο αλληλοσεβασμός, η αναγνώριση των ορίων της ατομικότητας έναντι του κοινού καλού, η κατανόηση της έννοιας του νόμου.

Η ανάγκη ύπαρξης κανόνων

Ξεκινάμε παίζοντας με τα παιδιά ένα απλό επιτραπέζιο παιχνίδι ,στο οποίο κάναμε ευνοϊκούς τους κανόνες για έναν παίχτη...λαμβάνοντας υπόψιν τις αντιδράσεις των παιδιών γι' αυτή την αδικία συζητάμε για την ανάγκη ύπαρξης και τήρησης κανόνων έτσι ώστε να συνυπάρχουμε αρμονικά σε μια δημοκρατική ομάδα.

Στη συνέχεια συζητήσαμε :

● Σε τι βοηθούν οι κανόνες στο παιχνίδι; Τι θα συνέβαινε αν δεν υπήρχαν κανόνες;

● Τι συμβαίνει αν κάποιος δεν παίρνει υπόψη του τους άλλους παίκτες;

● Τι συμβαίνει αν κάποιος παραβιάζει τους κανόνες; Τους έχει συμβεί; Τι αισθάνθηκαν; Πώς αντέδρασαν;

Τέλος παρατηρούν εικόνες και αφού περιγράψουν τις συμπεριφορές που απεικονίζονται ... τις τοποθετούν στη σωστή λίστα ανάλογα με τη τήρηση ή μη των κανόνων ... ME ΚΑΝΟΝΕΣ ή ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ;

Ο Συνταγματικός χάρτης της τάξης μας!

Στη συνέχεια τα παιδιά έχοντας καταλάβει την ανάγκη ύπαρξης κανόνων θα παρουσιάσουν με παντομίμα κάποιο περιστατικό που δε τηρήθηκαν οι κανόνες και τα έκαναν να νοιώσουν ενόχληση, ότι το αδικούν κ.ο.κ

π.χ Αρπάζουν το βιβλίο μου... -Με τσιμπάνε...- Μου χαλάνε το παιχνίδι...- Με σπρώχνουν...

-Με χτυπάνε... -Χαλάνε τα παιχνίδια της τάξης μας...

τα υπόλοιπα παιδιά προσπαθούν να μαντέψουν ποια συμπεριφορά μιμούνται οι φίλοι τους και

σε κύκλο συζητούν:

● έχουν κάνει το ίδιο σε κάποιο φίλο τους;

● ποιες συμπεριφορές προτιμούν;

● πώς θα ένοιωθαν αν ήταν οι αποδέκτες αυτής της αδικίας;

Στο τέλος προτείνουν το τρόπο που θα διώξουν μακριά αυτή την αδικία και τα ενοχλητικά...ζωγραφίζουν τη λύση και δημιουργούν τους κανόνες που θα ακολουθούν στην ομάδα για να μην έχουμε επανάληψη συμπεριφορών που πληγώνουν και στεναχωρούν τους φίλους μας!

Ο συνταγματικός χάρτης της τάξης θα παραμένει κρεμασμένος στον τοίχο σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Όλα τα μέλη της σχολικής ομάδας είναι εγγυητές της τήρησης του συντάγματος της τάξης. Σε περίπτωση παραβίασης, ζητούν από τον «ξεχασιάρη» να διαβάζει δυνατά το άρθρο που τον αφορά.

4ο Εργαστήριο: Για να ζούμε μαζί

Στόχος να κατανοήσουν ότι η συνύπαρξη στηρίζεται στον σεβασμό του άλλου και την ανοχή⋅ ότι η συνεργασία για την επίτευξη κοινού σκοπού έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα.

Η πολυκατοικία

Με κουτιά παπουτσιών ή άλλα μικρά χαρτόκουτα κατασκευάζουν μια μεγάλη πολυκατοικία. Σε κάθε διαμέρισμα τοποθετούν έναν ήρωα παραμυθιού ή έναν υπερήρωα και συζητούν για τις ιδιαιτερότητες κάθε ενοίκου. Τα παιδιά ενθαρρύνονται να επισημάνουν τις οχληρές συνήθειες και τις ανάγκες των ενοίκων, βάσει των χαρακτηριστικών τους. Σε ποιον αρέσει να γίνεται πάντα το δικό του και ζητάει διάφορα κάθε φορά στη συνέλευση της πολυκατοικίας; Ποιος τα βλέπει όλα από ψηλά και σχολιάζει τους πάντες και τα πάντα; Ποιος μπορεί να βγαίνει πετώντας και υπάρχει ο κίνδυνος να σπάει τα τζάμια και να λερώνει τις μπουγάδες; Ποιος κλαίει όλη την ώρα και κάνει θόρυβο τις ώρες κοινής ησυχίας; Ποιος τρώει συνέχεια και από το διαμέρισμά του βγαίνουν μέρα νύχτα καπνοί από το μαγείρεμα; Και το γουρουνάκι που χρειάζεται μια λίμνη με λάσπη; Κι όταν ακριβώς δίπλα μένει η Χιονάτη που τα θέλει όλα πεντακάθαρα; Τα παιδιά σκέφτονται όλα όσα θα μπορούσαν να αποτελέσουν αιτίες σύγκρουσης ανάμεσά τους. Πώς θα μπορούσαν να συνυπάρχουν; Αναζητούν και προτείνουν λύσεις.

The power of teamwork

Παρακολούθηση του βίντεο ¨the power of teamwork¨ το οποίο παρουσιάζει 5 διαφορετικές ιστορίες για τη δύναμη της ομαδικής εργασίας.

Η εκπαιδευτικός δίνει ένα γλωσσοπίεστρο σε ένα παιδί, Άραγε μπορούμε να καταφέρουμε να το σπάσουμε; Το ξυλάκι σπάει. Πολλά γλωσσοπίεστρα μαζί μπορούμε να τα σπάσουμε; Τα παιδιά δοκιμάζουν να σπάσουν μια στοίβα γλωσσοπίεστρα. Τα παιδιά δεν καταφέρνουν να τα σπάσουν. Διαπιστώνουν με αυτό τον τρόπο την αξία της ομάδας. «όλοι μαζί είμαστε πιο δυνατοί!»

5ο Εργαστήριο: Τι θα άλλαζα; Είμαι αρκετά μεγάλος ώστε…

Άξονες: υπευθυνότητα, συνεργασία, στρατηγικός σχεδιασμός

Στόχοι: Η υποκίνηση του ενδιαφέροντος για τον δημόσιο χώρο, για τη βελτίωση των συνθηκών της κοινότητας, η καλλιέργεια δεξιοτήτων υπευθυνότητας, συνεργασίας, ανάληψης πρωτοβουλιών, στρατηγικού σχεδιασμού.

Τα παιδιά φορώντας τα μαγικά τους γυαλιά κάνουν μία εικονική βόλτα στη γειτονία τους...καταγράφουν τα κακώς κείμενα του δημόσιου χώρου, όσα θεωρούν ότι μπορούν να αλλάξουν ή να βελτιωθούν ...με τη φανταστική τους φωτογραφική μηχανή καταγράφουν (ζωγραφίζοντας) αυτό που δε τους άρεσε στη βόλτα τους και συζητάμε τι θα άλλαζαν σε αυτό;

Επιδιώκεται τα παιδιά, ως πολίτες που έρχονται σε επαφή με τον δημόσιο χώρο και τον χρησιμοποιούν, να ενδυναμωθούν ώστε να αποκτήσουν φωνή, να μάθουν τα βήματα για τη διεκδίκηση βελτιώσεων και, στον βαθμό που τους αναλογεί, να συμμετέχουν και να παρεμβαίνουν με υπευθυνότητα.

Οι μικροί μας λοιπόν πολίτες ένωσαν τα θέλω τους και τις διαμαρτυρίες τους για τη γειτονία και το σχολείο τους και γράψανε ένα γράμμα στο δήμαρχο Χανίων, το οποίο παρέδωσαν τα ίδια με την επίσκεψή τους στο δημαρχείο...

Το αίτημα μας για το ποδηλατοδρόμο που θα ενώσει το σχολείο μας με το παλιό λιμάνι έγινε μία μικρή μακέτα που χαρίστηκε από τα παιδιά στο δήμαρχο που με τη σειρά του μας υποσχέθηκε να μεταφέρει τα αιτήματά μας στο δημοτικό συμβούλιο και να κάνουν ότι μπορούν για την υλοποίηση αυτών!

6ο Εργαστήριο: Το βάρος μιας ταμπέλας

Στόχος να κατανοήσουν τις έννοιες της προκατάληψης και της διάκρισης και να αντιληφθούν την έννοια «δικαίωμα». Να αντιληφθούν την έκταση των δικαιωμάτων τους και να μάθουν να τα αναγνωρίζουν.

Ανάγνωση και αξιοποίηση του βιβλίου της Κλιανής Σοφίας «Το μηδέν μασκαρεμένο έχει ένα μυστικό κρυμμένο». Σ’ ένα χωριό μοναδικό κατοικούν μονάχα αριθμοί, κάθε αριθμός όμως μιλάει μόνο με την οικογένεια του και η οικογένεια του αποτελείτε από τόσα άτομα όσα λέει ο αριθμός του. Σε αυτό το χωρίο όμως ζει και ένα μηδενικό, το οποίο δεν μπορεί να μιλήσει με κανένα γιατί δεν έχει κανένα…«Το Μηδέν αντιμετωπίζει συνεχείς προκαταλήψεις και διώξεις.

Τα δικαιώματα των παιδιών διακρίνονται σε τέσσερις µεγάλες κατηγορίες: Επιβίωσης, Ανάπτυξης, Προστασίας & Συµµετοχής. Διαβάζοντας στο Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού , ακολουθεί συζήτηση για το

• Τι δεν είναι δίκαιο για ένα παιδί;

• Τι θεωρούν ότι χρειάζεται για να ζει καλά ένα παιδί, να είναι ευτυχισμένο;

• Ποιες είναι οι ανάγκες τους; Τι θεωρούν απαραίτητο για να μεγαλώνει καλά ένα παιδί;

• Σε ποια θέματα πρέπει να προστατεύεται, τι πιστεύουν ότι πρέπει οι ενήλικες να κάνουν για τα παιδιά;

• Ποια είναι τα «μη» που τους ενοχλούν; Ακούνε οι μεγάλοι τη γνώμη τους;